जीवधन

जीवधन

जुन्नर कडे जायचा विचार आला आणि दोन किल्ले डोळ्या सामोर आले. जीवधन आणि चावंड. नारायणगाव पर्यन्त पुण्यातून जाऊन डावीकडे वळून  जुन्नर पर्यन्त जायचं .जुन्नर कडून घाटघर या गावाकडे जावे लागते. गडावर जाण्याचा रस्ता तिथून आहे. पण ज्यांना ट्रेकिंग ची सवय नाही व थोडी आधीक  भीती वाटते त्यांनी या रस्त्यानी जाऊ नये, असा मला वाटतं. त्यांनी घाटघर डावीकडे ठेऊन कच्या रस्त्यानी नाणेघाटाकडे जावे. तिथून एक  वाट निवांतपणे वर जाते. समोर वानरलिंगीच दर्शन  होतं. हा रस्ता सोपा आणि जंगलातून आहे.  शेवटी दरवाज्याच्या अलीकडे एक छोटा rock  patch आहे. विशेष नाही.  वर जात असतांना वानरलिंगी उजवीकडे दिसतो.

जीवधन एक अप्रतिम किल्ला आहे. वर पाहण्यासारखे खूप आहे. विस्तार खूपच मोठा आहे. नाणेघाटातून येणाऱ्या जाणाऱ्या वर लक्ष ठेवणे हा या किल्ल्याचा प्रमुख उपयोग होय.  घाटघरहून वर जात असतांना नीट वाट पाहून जावे. वाट मळलेली आहे पण तरी चुकू शकता. किल्ला चढायला सुरु केल्यावर उंच वर एक शिडी दिसते.

त्या दिशेनी वर जात राहणे. वाट घसरडी आहे आणि काळजी घ्यावी. दोन शिड्या लागतील आणि त्या नंतर एक rock patch आहे. इथे नकीच काळजी घेणे गरजेचे आहे .  मी जीवधन ला शाळेत असतांना आलो होतो. पुणे  cubs बरोबर. तेव्हा आठवतंय मला भिडे सर होते. आमच्या बरोबर राजा Athale नावाचा एक मुलगा होता. तेव्हा शिड्या नव्हत्या आणि इथेच त्यांनी मला मदत करून नीट वर नेले होते. मी ७th मध्ये होतो मला वाटतं. राजा - एक  मस्त माणूस होता. नंतर काही भेट झाली नाही त्याची. खूप वर्ष झाली भेटून. खूप मस्त गाणी म्हणायचा. त्यावेळी बाकी काही cell phones  वगरे नसल्यामुळे रात्री फक्त सर्व मिळून ट्रेकिंग ची गाणी हा विषय असायचा. खूप अप्रतिम वाटलं पण इथे येऊन. आठवणी ताज्या झाल्या. आणि राजाची शोध मोहीम चालू केली. त्याला मी आठवणार पण नाही  आता. पण मला त्याला भेटायला आवडेल. ब्लॉग वाचलात आणि तुम्हाला हा इसम माहित असेल तर नक्की कळवा मला. वर पोचल्यावर प्रमुख दरवाजा लागतो. तीथून समोर जाता  धान्याचे कोठार आहे. पाण्याच्या टाक्या दिसतात.  मनमोहक आहे सर्व, आणि कमाल आहे. त्या कोठारां  मध्ये जाई  पर्यन्त कळत नाही की आत नक्की काय आहे ते. बाहेरून फक्त दरवाजा दिसतो. आत गेलात की कळतं  खूप मोठ्या ४ - ६ खोल्या / कोठड्या आहेत. सुंदर नक्षी काम आहे. जातांना torch न्यावा.आमच्या कडे commander नव्हता त्यामुळे नीट बघता आलं  नाही.  आत बसून जेवण केलं आणि किल्ला बघायला निघालो.

कोठार 

रणरणतं ऊन होता. पिंटू तिथेच थांबला.  मागच्या टेकडी वरून एक पडके  मंदिर आहे ते पाहून वानरलिंगी कडे निघालो.

पडके मंदिर 

 त्या दिवशी तिथे खुप मुलं rock climbing साठी अली होती. मस्त वाटलं त्यांना पाहून.  Fitness at the best. Wish I could do that अस वाटलं खरा. पण माझं  वजन बघता मी इथे पोचलो हेच खूप आहे. तरी कधी तरी प्रयत्न नक्की करणार त्यात वाद नाही.मी चड्डी आणि बिडी गप्पा मारत मारत पुढे निघालो.

ओळखा 

 थोडे पुढे गेलो तेव्हा खूप कल्ला  ऐकू आला. त्यादिशेने गेलो तेव्हा कळलं की  नाणेघाटातून रस्ता येतो तो हा. तिथे एक छान लपलेला दरवाजा आहे.

लपलेला दरवाजा 

नाणेघाटाकडून जाण्याचा मार्ग. 

 बिडी जाऊन पिंटूला घेऊन आला. या दरवाज्यातून उतरायच ठरलं. त्यामुळे दोन्ही वाटा  कळल्या. तो पर्यन्त दोन मुलांची ओळख झाली आणि त्यांनी आम्हाला घाटघर पर्यन्त त्यांचा गाडीतून पोचवले. नाणे घाटातून  रस्ता म्हणजे अगदी राजमार्ग आहे.  खाली उतरून गाडी घेऊन आलो. नाणेघाट पाहिला. तिथे गुहे मध्ये भिंतीवर काही तरी अगम्य भाषेत लिहिले आहे.  Who knows what that is all about. It was all very beautiful and  I loved the place. खूप शांतता आहे .

Jivdhan is another fort that I loved ....त्यात थोडेसे रौद्र रूप आहे, ढाक कसा आहे तसं  There is an attitude in this fort. May be that's the reason I like this one. Please do visit this place.

इतिहास :(ref - trekshitiz)

शिवजन्माच्या वेळी निजामशाही अस्ताला जात होती, १७ जून १६६३ रोजी निजामशाही बुडाली शहाजीराजांनी निजामशाहीचा शेवटचा वंशज ’मूर्तिजा निजाम’ याला जीवधन या गडावर कैदेत असताना त्याला सोडवून संगमनेरजवळ असणार्‍या पेमगिरी किल्ल्यावर घेऊन गेले. त्याला निजामशहा म्हणून घोषित केले आणि स्व:त… वजीर बनले. गाव गोरक्षगडाप्रमाणे या गडांचा दरवाजादेखील कातळकड्यामध्ये कोरलेला आहे

वर्हाडाचा डोंगर 

नाणेघाटातील वसुली पात्रं 

गुहेत - काही तरी लिहिलेलं